Historia intellectualis

1. Auctores
...

2. Bibliotheca: manuscripta
a. tituli omnium operum
...
b. opera monachorum Leodiensium
...
c. opera monachorum non-Lediensium
...
d. opera monachorum non-cartusiensium
...
e. opera ex indicibus codicum manuscriptorum
...
f. opera e donationibus testamentisque
Arnoldus de Mérode1
- Sermones de sanctis Bertrandi
Vermoedelijk betreft deze titel het werk Sermones epistolares de sanctis van de Franse minderbroeder Bertrandus de Turre (Bertrand de la Tour), als theoloog gevormd te Parijs (bachelor 1307, magister 1311/12). Nadien werd hij aangesteld als minister-provinciaal van Aquitanië tot 1317/18. Kort daarna in september en oktober 1320 werd hij respectievelijk benoemd en gewijd tot aartsbisschop van Salerno, welke benoeming op het einde van dat jaar werd gevolgd door deze van titulair kardinaal-priester van San Vitale. In deze hoedanigheid resideerde hij in Avignon. In 1323 werd Bertrand gepromoveerd tot kardinaal-bisschop van Frascati (Tusculum). In deze funcie ondernam hij acties tegen de “spiritualen” binnen de Orde der Franciscanen. Dat maakte dat hij de administrateur-generaal van de Orde werd. Hij overleed in 1332/33 te Avignon.2
Petrus de Bruxellis3
- Concordantiae maiores
De auteur van deze bijbelconcordantie heet Conradus de Halberstadt. Niettemin hebben er twee personen met deze naam bestaan, die tijdgenoten waren en bovendien allebei behoorden tot de Orde der Predikheren. Bijgevolg dienden ze van elkaar te worden ondrscheiden door de toevoeging van Junior of Senior aan hun naam, zodat een geschrift van één hunner aan de rechtmatige auteur kon worden toegewzen. Beiden waren bedrijvige dominicanen die elkaar zeker moeten gekend hebben. Conradus de Halberstadt Senior (fl. 1321-1327) was best bekend door zijn functie als diffinitor op het algemeen kapittel van de Orde te Fienze in 1321 en door zijn actieve aanwezigheid op het inquisitieproces van Meister Eckhart († ca. 1328) te Keulen in 1327. Bij deze gelegehenheid moet hij zijn jongere ordebroeder ontmoet hebben. .Conradus de Halberstadt Junior († na 1355) was lector aan het studium van de Orde in Maagdenburg in 1342-1343 en later provinciale overste van de Saksische ordeprovincie in 1350-1354. Hoe dan ook de toeschrijving van dit werk aan de juiste auteur is soms betwistbaar.4

3. Bibliotheca: impressa
...

  • 1. “Obiit ipso die Omnium Sanctorum generosus vir dominus Arnoldus de Merode canonicus Leodiensis, magnus huius domus amicus et omnium religiosorum, unde habuimus per vices in vita et post mortem ab executoribus incluso magno libro sermonum Bertrandi, circa ducentos XXIII griffiones, pre aliis etiam dominibus visitavit domum istam in diebus capitili, quando potuit letificare conventum vino et pitanciis”. – Door [Seynaeve 1981]187 geciteerd uit RA Liège, Fonds des Chartreux, nr. 6, f. 18v, 63v (“[1446]”), met een verwijzing naar Ibidem, nr 7, f. 41r (“1 November”). Zie ook A. Derolez (m.m.v. B Victor), Catalogus Catalogorum Begii. The medieval booklists of the Southern Low Countries, dl. 2, Brussel 1994, 43 (nr. [10]), 45 (nr. 2: “[1 November] Obiit generosus vir dominus Arnoldus de Merode canonicus Leodiensis ... unde eciam devenit nobis ille solemnis liber sermonum Bertrandi de sanctis pro libraria”, geciteerd uit RA Liège, Fonds des Chartreux, nr. 7, [f. 41r]).
    Arnoldus de Mérode (Senior), een wereldgeestelijke van Visé ([Stiennon 1946]62) was een kanunnik van het Sint-Lambertuskapittel te Luik. Hij had aldaar een vooraanstaande rol in de hervorming van de Order der Kruisheren en was er ook een huisvriend van de kartuizers ([Gaens 2013a]75, 90-91). Hij had de gewoonte dezen tijdens de periode van het algemeen kapîttel te bezoeken en ze bij die gelegenheid te begiftigen met wijn en bijzonder voedsel voor de monniken (pietantia). Bij zijn overlijden op 1 november 1445 liet hij het klooster, naast een grote som geld, deze hooggeschatte prekenbundel na. Men mag hem niet verwarren met zijn naam- , tijd- en ambtgenoot Arnoldus de Merode Junior († 22 augustus 1487), eveneens kanunnik van het kathedraalkapittel van Sint Lambertus te Luik (Derolez; Catalogus Catalogorum Begii, dl. 2, 105-106).
  • 2. Zie onder meer: Alcuin - Cardinals - Catholic Jierachy - Mirabile - USTC.
  • 3. “Obiit Petrus de Bruccellis canonicus sancti Pauli, unde habuimus librum magnum qui dictus [dicitur ?] concordantie maiores et in vita habuimus per vices pro gratia XXII griffiones et vinum ter in anno”. – Door [Seynaeve 1981]187 geciteerd uit RA Liège, Fonds des Chartreux, nr. 6, f. 15v, 64r (“1446”), met een verwijzing naar Ibidem, nr 7, f. 5r (“29 Januari”). Zie ook Derolez, Catalogus Catalogorum Begii, dl. 2., 43 [nr. 7], 44 (nr. 18: “[fol. 64r] Item ex tretamento magistri Petri de Bruxella per manus executorum suorum ... Item adhuc unum preciosum librum videlicet concordancie maiores”), geciteerd uit RA Liège, Fonds des Chartreux, nr. 6, eodem lco.
    Petrus de Bruxella was een kanunnik van de collegiale Sint-Pauluskerk te Luik die na zijn dood op 30 januari 1447 zijn meeste manuscripten legateerde aan zijn kapittelkerk, maar ook een handschrift naliet zowel aan de benedictijner Sint-Laurentiusabdij te Luik als aan de plaatselijke kruisheren en katuizers, zoals vermeld (Derolez, Catalogus Catalogorum Begii, dl. 1, 114-115, 149, 153 - R. L. Plancke, ‘Middeleeuwse handschrifteninventarissen[’, in: De gulden passer, 27 (1949), 31). In deze testamentaire toewijzingen wordt hij doorgaans magister, en zelfs eenmaal baccalaureus theologiae genoemd. Of hij mag worden vereenzelvigd met deze Petrus de Bruxella, duidelijk herkomstig van Brussel, die in 1432 werd geïmmatriculeerd aan de universiteit van Leuven en die na het behalen van de graad van magister (artium) het baccalaureaat in de heologie heeft verworven, moet nog worden onderzocht.
  • 4. Schrijven onder meer de concordantie toe aan
    - Conradus de Halberstdt Senior: Alcuin - D. Berg, ‘K. d. Ä von Halberstadt O.P.’, in: Lexikon des Mittelalters, 5 (1999), 1358-1359 - Th. Kaeppeli, Scriptores Ordinis Praedicatorum Medii Aevi, dl. 1, Romae 1970, 277, nr. 755 - Mirabile (?) - F. J. Worstbrock, ‘Konrad von Halberstadt d.Ä. OP’, in: . Die deutsche Literatur des Mittelalters. Verfasserlexikon, 2e ed., 5 (1985), 189-191.
    - Conradus de Halberstadt Junior: Cerl (?) - P.-G. Gieraths, ‘Konrad der Jüngere von Halberstadt, in: Neue Deutsche Biographie, 12 (1980), 541.